Szczepienia na COVID-19

1. Bo uchronisz siebie przed niebezpieczeństwem

Z bardzo dużym prawdopodobieństwem – sięgającym nawet 95% – szczepienie uchroni Cię przed zakażeniem COVID-19.

2. Bo uratujesz komuś życie

Im więcej będzie zaszczepionych osób, tym szybciej osiągniemy odporność populacyjną.

3. Bo możesz!

Szczepionki na koronawirusa są dobrowolne, bezpłatne i skuteczne.

4. Bo pomożesz zwalczyć pandemię na świecie

Od wybuchu epidemii na COVID-19 zmarło już ponad 1,5 mln ludzi na całym świecie. Każdy zaszczepiony to potencjalnie od kilku do kilkunastu osób uchronionych przed zarażeniem. Już 50% zaszczepionej populacji istotnie wpłynie na zmniejszenie ryzyka szerzenia się w niej koronawirusa.

5. Bo zyskasz spokój

Szczepiąc się, zyskasz wewnętrzny spokój, wynikający z bezpieczeństwa własnego i najbliższych.

6. Bo szczepionki są bezpieczne

Szczepionki są badane przez najlepszych naukowców z całej UE. Ich dopuszczenie do użytku jest zależne od decyzji Europejskiej Agencji Leków.

7. Bo zostaniesz zbadany

Przed szczepieniem zostaniesz przebadany przez lekarza. Dzięki temu sprawdzisz swój aktualny stan zdrowia.

8. Bo dzięki Tobie szybciej wrócimy do normalności!

Szczepiąc się, przyczyniasz się do szybszego znoszenia ograniczeń i powrotu nas wszystkich do normalnego życia.

9. Powrót do normalności oznacza:

• odejście od maseczek,
• swobodne spotkania z rodziną i przyjaciółmi,
• powrót dzieci do szkół i rozwój ich kompetencji społecznych,
• dalszy rozwój gospodarki,
• ochronę miejsc pracy oraz szansę na nowe zatrudnienia,
• swobodny dostęp do basenów, siłowni, kin i teatrów,
• wakacje bez ograniczeń,
• poprawę jakości życia nas wszystkich.

10. Szczepionki są najbardziej skuteczną metodą chroniącą przed zarażeniem różnymi chorobami. Ludzkość z powodzeniem korzysta z tej zdobyczy cywilizacji od kilkuset lat.

Mit nr 1: Szczepionka na koronawirusa wywołuje COVID-19

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) zwraca uwagę i podkreśla, że zatwierdzone szczepionki na koronawirusa nie zawierają żywego wirusa powodującego COVID-19. To sprawia, że szczepionka sama w sobie w żadnym wypadku nie może wywołać choroby. Każda z opracowywanych szczepionek uczy organizm rozpoznawania oraz zwalczania wirusa. Ten proces może niekiedy objawiać się gorączką, najczęściej jednak nie jest ona sygnałem, że z organizmem dzieje się coś złego, tylko że rozpoczął się mechanizm budowania ochrony przed wirusem.

Czy możesz zakazić się koronawirusem pomimo przyjęcia szczepionki? Szczepionki firmy Pfizer i Moderna mają stwierdzoną skuteczność na poziomie 95% i 94%. Może jednak wydarzyć się tak, że osoba zaszczepiona zostanie zakażona wirusem jeszcze przed szczepieniem lub po przyjęciu pierwszej dawki szczepienia. Do zakażenia może więc dojść w sytuacji, gdy organizm nie miał wystarczająco dużo czasu, żeby wykształcić ochronne przeciwciała.

Mit nr 2: Szczepionka typu mRNA zmienia DNA człowieka

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Szczepionki mRNA jako pierwsze zostały dopuszczone do użytku w walce z pandemią. Zastanawiasz się pewnie, czym właściwie jest mRNA? To kwas rybonukleinowy, który uczy komórki zaszczepionej osoby, w jaki sposób wytworzyć białko, inicjujące odpowiedź autoimmunologiczną. Odpowiedź ta polega na produkcji przeciwciał, które w razie styczności z wirusem SARS-CoV-2 walczą z nim i go eliminują. Kwas rybonukleinowy nie utrzymuje się długo w organizmie, rozkłada się bowiem i znika niedługo po przekazaniu instrukcji, jak wytworzyć niezbędne białko. mRNA zawarte w szczepionce nie wnika do jądra komórki, gdzie znajduje się DNA, a jedynie powstaje na jego matrycy. Dlatego też tego typu szczepienia nie mogą w żaden sposób modyfikować czy wpływać na ludzkie DNA.

Mit nr 3: Szybki proces przygotowania szczepionki sprawia, że szczepienia są mniej bezpieczne

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Pomimo bezprecedensowego tempa wykonania szczepionki, każda szczepionka musi przejść ten sam proces badań klinicznych. Szczepionki firmy Pfizer zostały zbadane na 43 448 osobach, w 150 różnych ośrodkach, które wzięły udział w badaniu. Szczepionki firmy Moderna zostały zbadane na 30 000 chętnych. Badania kliniczne obejmowały wszystkie standardowe fazy, pod które podlegają szczepionki, czyli: testy przedkliniczne, próba bezpieczeństwa, kolejna próba z rozszerzoną grupą badanych oraz sprawdzanie skuteczności na tysiącach ochotników. Zastosowano więc te same normy bezpieczeństwa i skuteczności, co zwykle, nie pomijając żadnych rygorystycznych protokołów Agencji Żywności i Leków (FDA).

Może zastanawiasz się, w jaki sposób naukowcom udało się opracować tak szybko szczepionkę na COVID? Otóż cały świat odczuł skutki pandemii – ucierpieli zarówno ludzie, jak i gospodarki wielu krajów. Z tego względu eksperci, uniwersytety, organizacje z całego świata i producenci szczepionek, skierowali wszystkie swoje siły oraz fundusze na opracowanie tego jednego preparatu. To natomiast pomogło zaangażować w pracę nad szczepionką więcej specjalistów i wykluczyć przestoje spowodowane ewentualnym brakiem środków.

Mit nr 4: Nie trzeba się szczepić, jeśli nie należy się do grupy największego ryzyka

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Niezależnie od tego, w której grupie ryzyka się znajdujesz, bez szczepienia możesz się zarazić wirusem i przenosić infekcję na inne osoby. Szczepienie pozwala ochronić Twoją rodzinę i osoby, z którymi spotykasz się na co dzień poprzez wytworzenie odporności zbiorowej, która jest w tym momencie niezbędna, by trwale znieść obowiązujące ograniczenia i restrykcje. Równie ważne jest to, że osoby nienależące do grupy największego ryzyka także mogą borykać się z przykrymi konsekwencjami zakażenia koronawirusem. Jakie mogą być powikłania po zakażeniu? Między innymi: zmiany w płucach, ciągłe zmęczenie czy zmiany neurologiczne, powodujące na przykład zaburzenia świadomości.

Mit nr 5: Szczepionka na COVID-19 zawiera toksyczne składniki

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Medyczny Uniwersytet Maryland zwraca uwagę na to, że w dużych dawkach toksyczna może być każda substancja – nawet woda. Niektóre składniki zawarte w szczepionkach takie jak formaldehyd lub aluminium w śladowych dawkach nie są jednak uważane za toksyczne. Co więcej, nawet niektóre szczepienia na grypę zawierają w składzie np. żelatynę czy białka jaj, na które można reagować alergicznie. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku szczepienia na COVID-19 – zawarte w składzie substancje nie są toksyczne, niektórzy jednak mogą być na nie uczuleni. Co zrobić, jeśli masz uczulenie na substancję występującą w szczepionce albo kiedykolwiek w przeszłości zareagowałeś uczuleniem na szczepienie lub leki? W takiej sytuacji powinieneś skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem szczepienia, by ustalić, czy dana szczepionka będzie dla Ciebie bezpieczna.

Mit nr 6: Po zaszczepieniu będziesz odporny całe życie

Fakt o szczepionce na COVID-19:
Wspomniany wyżej Uniwersytet Medyczny Maryland przywołuje wypowiedź dr med. Francisa Collinsa, który jest dyrektorem amerykańskich Narodowych Instytutów Zdrowia (NIH). Collins twierdzi, że w najlepszym scenariuszu szczepienie na koronawirusa będzie działało podobnie jak szczepionka na odrę – czyli, że wystarczy jedno szczepienie, by zyskać odporność na całe życie. Na razie jednak, dopóki nie ma jeszcze szczegółowych danych na ten temat, należy traktować szczepienie na koronawirusa tak, jak te na tężec czy grypę – tzn., że będziemy potrzebować dawek przypominających raz do roku lub raz na kilka lat.

Pamiętaj jednak, że nawet jeśli się zaszczepisz, nadal powinieneś nosić maseczkę i utrzymywać dystans społeczny. Organizm po szczepionce potrzebuje czasu, żeby wytworzyć ochronne przeciwciała i nie jest jeszcze jasne, czy szczepionka zablokuje przenoszenie wirusa na innych. Dlatego, nawet gdy otrzymasz szczepienie, staraj się chronić siebie i innych. 

Czy po szczepieniu mogą wystąpić powikłania? Krótkoterminowe?

TAK. Najgroźniejsze są reakcje anafilaktyczne, występujące w ciągu 15 minut od podania. Pojawia się również tzw. reaktogenność, czyli ból, zaczerwienienie w miejscu podania, przejściowa gorączka, ból głowy, rozbicie, senność. Te skutki uboczne zwykle trwały od jednego do trzech dni.  Wszystkie skutki, które pojawiły się w trakcie badań klinicznych, są opisane w charakterystyce produktu wraz z częstością ich występowania, czyli określone jako częste/rzadkie/bardzo rzadkie.

A powikłania długoterminowe?

NIE ma takich informacji. Szybki rozpad mRNA jest bardzo naturalny i nie powoduje pozostania w naszym organizmie. Pozostają tylko przeciwciała skierowane na kolec wirusa i komórki cytotoksyczne zabijające wirusa. Czy mogą one powodować jakieś skutki poza tymi korzystnymi? Nie ma takich przesłanek.

Czy to prawda, że odczyny poszczepienne częściej występują u osób młodych, niż np. u tych 70+?

TAK, u osób starszych tych odczynów jest zdecydowanie mniej. Seniorzy przychodzący na drugą dawkę rzadko zgłaszają odczyny nawet te miejscowe. Jest to wynik prawdopodobnie słabszej odpowiedzi komórkowej u osób starszych.

Czy częste są powikłania wstrząsu uczuleniowego (anafilaktycznego)?

– Powikłanie w postaci wstrząsu oceniane jest jako rzadkie i zwykle u osób obciążonych nadwrażliwością na wiele alergenów. Dlatego kwalifikacja to omówienie z lekarzem takiego ryzyka i szczepienie w warunkach, gdzie można udzielić natychmiastowej pomocy. Każdy punkt szczepień przygotowany jest na taką sytuację, posiadając odpowiedni zestaw leków, a osoba szczepiona pozostaje w obserwacji przez 15 minut, w przypadku obciążonego wywiadu 30 minut.

Jak wygląda cykl szczepień? Kiedy nabieramy odporności?

– Dotychczas stosowane szczepionki są dwudawkowe. W przypadku Pfizera II dawka jest podawana po 21 dniach, w przypadku Moderny po 28 dniach. II dawka w przypadku Astra Zeneca może być podana między 4, a 12 tygodniem.

Pełną odporność uzyskuje się tydzień – dwa po II dawce, chociaż odporność tworzy się już stopniowo także po I dawce.